หากจะพูดถึงสัตว์ที่เป็นภัยและก่อให้เกิดความรำคาญต่อมนุษย์นั้น คงจะหนีไม่พ้น “ยุง” อย่างแน่นอน ยุงเป็นสัตว์ที่มีอยู่บนโลกเป็นจำนวนมาก ซึ่งมีมากกว่าสามพันชนิด อีกทั้งยุงตัวเมียยังสามารถวางไข่ได้มากถึง 50-150 ฟองต่อครั้ง และสามารถออกไข่ได้ตลอดชีวิตของมัน จึงไม่แปลกที่เราจะพบเจอยุงได้อยู่ทุกเมื่อเชื่อวัน และพบเจอได้แทบจะทุกสถานที่เลยทีเดียว
สำหรับในประเทศไทย เราจะสามารถพบเจอยุงที่เข้ามากัดกินเลือดของเราเป็นอาหาร และเป็นพาหะนำโรคหลักๆ ได้อยู่สี่สายพันธุ์ ได้แก่ ยุงก้นปล่อง ยุงลาย ยุงรำคาญ และยุงเสือหรือยุงลายเสือ โดยยุงแต่ละสายพันธุ์มีความแตกต่างกันดังนี้
ยุงก้นปล่อง คือยุงที่เป็นพาหะนำเชื้อไข้มาลาเรีย มีลำตัวเป็นสีน้ำตาล ปีกมีเกล็ดสี พบมากในพื้นที่ป่า มักออกหากินตั้งแต่เวลาหลังหกโมงเย็นเป็นต้นไป โดยยุงก้นปล่องแบ่งออกเป็นชนิดที่เป็นพาหะหลัก ได้แก่ ชนิดไดรัส ชนิดมินิมัส ชนิดแมคคูลาตัส และชนิดที่เป็นพาหะรอง ได้แก่ ชนิดซันไดคัส ชนิดอโคไนตัสและชนิดซูโดวิวโมไร
ยุงลาย เป็นยุงที่พบได้บ่อยในบ้านเรือนทั่วไป เป็นที่ทราบกันดีว่าเป็นพาหะนำโรคไข้เลือดออก รวมไปถึงไข้ซิกา มีลำตัว ส่วนหัว และส่วนนอกเป็นเกล็ดสีดำสลับขาว ปากมีลักษณะยาว มักออกหากินตอนกลางวัน ชอบวางไข่บนน้ำนิ่ง และตามแหล่งที่มีน้ำขังต่างๆ โดยยุงลายแบ่งออกเป็น 2 ชนิด ได้แก่ ยุงลายบ้าน และยุงลายสวน
ยุงรำคาญ เป็นพาหะของโรคไข้สมองอักเสบ และโรคเท้าช้าง มีลำตัวเป็นสีน้ำตาล ปีกใส มักอาศัยและเพาะพันธุ์ตามแหล่งน้ำสกปรก หรือแหล่งน้ำที่เน่าเสียต่างๆ ยุงรำคาญจะวางไข่บนผิวน้ำในลักษณะติดกันเป็นแพ และชอบกัดสัตว์ที่อยู่ตามทุ่งนาอย่าง วัว ควาย มากกว่ากัดคน
ยุงเสือ หรือยุงลายเสือ เป็นพาหะนำโรคเท้าช้าง มีลักษณะที่แปลกตาและแตกต่างจากยุงชนิดอื่นๆ คือบนลำตัวจะมีลวดลายสีเข้ม ดูสวยงาม บางชนิดมีลวดคล้ายลายเสือ ปีกมีเกล็ดหยาบ มักเพาะพันธุ์ตามแหล่งน้ำที่มีวัชพืชน้ำขึ้น เช่น หนอง บึง และวางไข่ใต้ผิวน้ำติดตามวัชพืชน้ำต่างๆ มักออกหากินในเวลากลางคืน กัดและกินทั้งเลือดของคนและสัตว์
แม้โดยส่วนใหญ่แล้ว เราอาจจะไม่ได้พบเจอกับยุงทุกสายพันธ์ในชีวิตประจำวัน แต่การหลีกเหลี่ยงไม่ให้ตนเองถูกยุงกัด หลีกเลี่ยงจากการเดินทางไปในพื้นที่ที่มียุงอยู่ชุกชุม หมั่นทำลายแหล่งเพาะพันธุ์ และรู้จักป้องกันตนเองให้ห่างไกลจากยุงโดยการเลือกใช้ผลิตภัณฑ์ป้องกันยุงต่างๆ ที่มีประสิทธิภาพนั้นก็ถือเป็นสิ่งสำคัญที่ควรปฏิบัติ เพราะถ้าหากได้รับเชื้อจากยุงจนต้องได้เข้ารับการรักษาแล้ว นอกจากจะต้องเสียทรัพย์ เสียเวลาในการรักษาตัว ในรายที่ร้ายแรงยังอาจมีโอกาสเสียชีวิตอีกด้วย…แม้ต้นเหตุจะมาจากยุงเพียงตัวนิดเดียวก็ตาม
อ้างอิงข้อมูลจาก
http://www.thaivbd.org/n/contents/view/324396
http://www.thaivbd.org/n/contents/view/324404
http://www.med.cmu.ac.th/dept/parasite/public/Mosquito.htm
